TẤT CẢ MỌI NGƯỜI ĐỀU SINH RA CÓ QUYỀN BÌNH ĐẲNG…

Tối 18 tháng 8 vừa rồi, lúc các kênh truyền hình trong nước đang tuyên truyền về cuộc Cách mạng tháng Tám thì kênh HBO cho chiếu lại bộ phim Giải cứu binh nhì Ryan. Bộ phim kể chuyện gần một tiểu đội do một đại úy chỉ huy đã ngã xuống để cứu cho bằng được một binh nhì vì anh ta là người còn lại duy nhất của gia đình Ryan. Cha của họ đã tử trận để lại người mẹ và bốn người con trai ở một vùng quê. Chiến tranh Thế giới II nổ ra, Mỹ tham chiến, cả bốn anh em Ryan đều phải nhập ngũ. Hai người đã hy sinh trong trận đổ bộ lên Normandy nước Pháp, cùng lúc đó một người khác chết trên chiến trường New Guinea Thái bình dương. Người mẹ nhận một lúc ba giấy báo tử và đã ngã quỵ. Binh nhì Ryan trở thành người nối dõi duy nhất nhưng cũng đang trong tình trạng nguy hiểm vì lực lượng nhảy dù của anh ta bị thả sai địa điểm. Những người chỉ huy cao nhất của nước Mỹ đã ra lệnh đưa bằng được bình nhì Ryan ra khỏi chiến trường châu Âu trở về mới mẹ. Cả tiểu đội chỉ có hai người còn sống cùng với Ryan.

Một người mẹ Việt Nam, chồng đã ngã xuống vì đất nước còn lại bốn người con trai. Ba con trai lớn được mẹ động viên cho ra trận và lần lượt không trở về. Còn lại người con út, mẹ có quyền không cho anh tòng quân vì cha anh mình đã hy sinh hết cho đảng và tổ quốc. Nhưng mẹ vẫn cứng cỏi, dứt ruột dẫn anh đăng ký nhập ngũ để được vinh dự làm bộ đội cụ Hồ. Và anh đã mãi không trở về với mẹ nữa. Mẹ cô đơn ôm lấy nỗi đau một mình, nhận danh hiệu anh hùng và trở thành biểu tượng của đức hy sinh và minh chứng sống cho sự hợp lòng dân của đảng. Hai câu chuyện ở hai bờ Thái bình dương, không biết mức độ thật đến đâu vì đều là cách thức tuyên truyền cho những thể chế chính trị. Nhưng có một điều dễ dàng thấy rõ sự thật: giá trị của con người được nhìn nhận rất khác nhau giữa hai chế độ.

Gần 3 tháng nay câu chuyện thật về bà Năm Nghê ở Quảng Nam trong chiến tranh phải tự tay giết chết con trai 3 tháng tuổi cứ bám tôi không dứt. Một em bé đã phải chết mà không có tội tình gì, một người mẹ phải sống tủi khổ với cảm giác tội lỗi trong suốt cả hơn nửa cuộc đời còn lại. Một sự hy sinh quá lớn của hai mẹ con, nhưng để làm gì? Để cứu những người còn lại đang cầm súng. Nhưng sao lại phải giết em bé để cứu những người này? Mà sao lại để chính mẹ em giết em chứ không phải một người khác làm chuyện đó? Sao lại phải giết em, một đứa bé vài tháng tuổi có thể bịt miệng là nó không thể khóc thành tiếng và sau đó sẽ lả sức, không thể khóc nữa, cần gì phải giết? Thế những người sống sót giờ đang làm những gì cho linh hồn của em, tâm hồn của mẹ em và tương lai của bao em nhỏ khác? Cái giá của con người ở đâu? Những câu hỏi ấy cứ ám ảnh tôi như một món nợ.

Ngày 2 tháng 9, 1945 là ngày tuyên ngôn độc lập của Việt Nam, cũng đúng vào ngày đó Nhật ký hiệp ước đầu hàng vì bại trận chiến tranh thế giới II. Đã 63 năm trôi qua, chúng ta vẫn rất nghèo cho dù đã có 23 năm đổi mới. Nước Nhật chỉ cần 20 năm từ khi bại trận đã biến mình thành một cường quốc từ những đống suy tàn đổ nát. Nước Nhật không có tài nguyên thiên nhiên gì đáng kể, điều gì đã tạo nên sự khác biệt như vậy nếu không phải là nhìn nhận giá trị của con người. Giá trị đó chỉ có thể được tôn tạo khi con người thực sự được tôn trọng và tự do. Tất cả mọi người đều sinh ra có quyền bình đẳng. Tạo hoá cho họ những quyền không ai có thể xâm phạm được; trong những quyền ấy, có quyền được sống, quyền tự do và quyền mưu cầu hạnh phúc”. Án văn bất hủ ấy với người dân Việt Nam đến nay vẫn còn nằm trên giấy, và đó là tại sao ta vẫn nghèo vẫn đói.

Khi nghèo đói thì người ta chỉ biết đòi cái ăn cái mặc mà quên đi cái quyền tự do và bình đẳng mà mình đáng ra phải có. Khi được có ăn có mặc thì người ta lại bị mang ơn và sẵn sàng đánh đổi cái quyền thiêng liêng mà Tạo hóa ban cho mình để trả ơn cho miếng cơm manh áo. Và người ta được dạy rằng cách thức như thế sẽ tạo ra một sự ổn định để có được nhiều cơm nhiều áo hơn mà không biết rằng chính việc lãng quên cái quyền (và cũng là trách nhiệm) của Tạo hóa dành cho mình là nguồn gốc của mọi đói nghèo, tụt hậu, bất công và bóc lột.

Hãy sử dụng cái quyền ấy mà không phải đợi ai cho mình vì nó là của Tạo hóa. Chỉ khi nào mỗi người ý thức được rằng mình có những quyền tự do bình đẳng, bất khả xâm phạm và bảo vệ cái quyền ấy thì con người mới thực sự có giá trị. Và chỉ khi ấy người ta mới thoát khỏi đói nghèo tận gốc, xã hội mới thịnh vượng vững bền.

Dương Hữu Canh

Đầu tháng 9, 2008

Tải file pdf và prc tại đây

43 Responses so far »

  1. 1

    Anonymous said,

    Hay bi viết su sắc ,Tc giả đ đứng từ một gc nhn cng bằng ko thin vị

  2. 2

    Emily said,

    Quyền được sống v quyền được mưu cầu hạnh phc!

  3. 3

    Emily said,

    Quyền được sống v quyền được mưu cầu hạnh phc!

  4. 4

    ... said,

    Cach nhin nhan gia tri con nguoi cua 2 the che chinh tri, hic dau long cho nhung ai tro thanh con tot trong van bai chinh tri.

    Giai cuu binh nhi Ryan tuyet voi vo cung! nhan ban vo cung. Hic

  5. 5

    zozo said,

    Tu hoi: Neu mang so tien 820,000,00 USD cua ong tham nhung trong du an Quoc Lo Dong Tay ma` danh` cho an sinh xa~ hoi. De den dap su mat mat cua nhung nguoi me nay` thi` qua? la` hanh phuc biet bao.

  6. 6

    Anonymous said,

    that dau long!nhung nhung gi ma con nguoi da doi su voi con nguoi,hanh phuc lon nhat cua nguoi me la dua con vay ma me cung hy sinh tat ca de roi me dc gi?nhung dan vat nhung nhuc nhoi vi cuoc song hien tai u?nhung nhung ai con dang song phe phon co luc nao do ho nghi rang co nhung nguoi dau don hy sinh cho su phe phon ay ko?hay la ho tu cho ho cai quyen muon lam gi thi lam?con nhung nguoi dan thi sao?nhung nguoi me da hy sinh tat ca thi sao?rat cam on tac gia nhung gi ong viet that sau sac ko thien vi va cong bang,nhung nhu the nao la cong bang thi ong lai ko noi,toi that ko hieu noi nua.

  7. 7

    Skarlor said,

    Ti chưa từng xem phim “Giải cứu binh nh Ryan” bao giờ nn khng bnh luận nhưng cu chuyện về b Năm Ngh th thật đau lng, tc giả đ ni gip ti cảm xc ấy “Một em b đ phải chết m khng c tội tnh g, một người mẹ phải sống tủi khổ với cảm gic tội lỗi trong suốt cả hơn nửa cuộc đời cn lại. Một sự hy sinh qu lớn của hai mẹ con, nhưng để lm g? Để cứu những người cn lại đang cầm sng. Nhưng sao lại phải giết em b để cứu những người ny? M sao lại để chnh mẹ em giết em chứ khng phải một người khc lm chuyện đ? Sao lại phải giết em, một đứa b vi thng tuổi c thể bịt miệng l n khng thể khc thnh tiếng v sau đ sẽ lả sức, khng thể khc nữa, cần g phải giết? Thế những người sống st giờ đang lm những g cho linh hồn của em, tm hồn của mẹ em v tương lai của bao em nhỏ khc? Ci gi của con người ở đu?”
    Đng. Ci gi con người ở đu?
    Lm g để dn ta biết rằng họ đang bị “MỊ”.

  8. 8

    lumiphu said,

    phải giải quyết vấn đề truyền thng 1 chiều , v giải quyết được tam quyền phn lập . muốn vậy điều tin quyết phải c nhiều đảng phải cạnh tranh khi đ mọi kiến mới được lắng nghe , mới c phản biện x hội , những tr trệ nhũng nhĩu sẽ bị chặn đứng

  9. 9

    Anonymous said,

    ” Khi ngho đi th người ta chỉ biết đi ci ăn ci mặc m qun đi ci quyền tự do v bnh đẳng m mnh đng ra phải c. Khi được c ăn c mặc th người ta lại bị mang ơn v sẵn sng đnh đổi ci quyền thing ling m Tạo ha ban cho mnh để trả ơn cho miếng cơm manh o. V người ta được dạy rằng cch thức như thế sẽ tạo ra một sự ổn định để c được nhiều cơm nhiều o hơn m khng biết rằng chnh việc lng qun ci quyền (v cũng l trch nhiệm) của Tạo ha dnh cho mnh l nguồn gốc của mọi đi ngho, tụt hậu, bất cng v bc lột.”
    Đoạn ny hay nhất nhưng cũng đau nhất. Ai c thể trả lời được: Lm như thế no? Lm ra sao?

  10. 10

    Anonymous said,

    ” Khi ngho đi th người ta chỉ biết đi ci ăn ci mặc m qun đi ci quyền tự do v bnh đẳng m mnh đng ra phải c. Khi được c ăn c mặc th người ta lại bị mang ơn v sẵn sng đnh đổi ci quyền thing ling m Tạo ha ban cho mnh để trả ơn cho miếng cơm manh o. V người ta được dạy rằng cch thức như thế sẽ tạo ra một sự ổn định để c được nhiều cơm nhiều o hơn m khng biết rằng chnh việc lng qun ci quyền (v cũng l trch nhiệm) của Tạo ha dnh cho mnh l nguồn gốc của mọi đi ngho, tụt hậu, bất cng v bc lột.”
    Đoạn ny hay nhất nhưng cũng đau nhất. Ai c thể trả lời được: Lm như thế no? Lm ra sao?
    Cm ơn anh Chấn v anh Canh.

  11. 11

    Anonymous said,

    Lu nay, khi đọc v nghe thấy những cu tuyn truyền rả rch về qu khứ ho hng của cuộc chiến tranh sinh tử ginh lại độc lập cho đất nước từ cc đế quốc hng cường rồi đến những phong tro pht động lm theo lời Bc dạy hay học tập tấm gương đạo đức Hồ Ch Minh, ti lun cảm thấy một sự so rỗng đến gh người. Ti khng phỉ bng qu khứ bởi ng v cha ti đ tham gia cch mạng từ ngy cn trứng nước; ti vẫn thấy thương cha mỗi khi ng mn m những tấm hun-huy chương cc loại được trao tặng. Ti bất phục trong lng l bởi v mấy chục năm sau giải phng rồi m chẳng c lấy một tấm gương mới, chẳng c lấy bi học mới v cũng chẳng c lấy một gi trị mới no đng kể để vinh danh.

    Tuổi trẻ của ti chẳng nhớ nổi Đảng CS bắt nguồn từ đu, đ lm g cho đất nước. Khng phải ti v ơn hay ti c g khc. L do chnh l ti chẳng thể nhớ được g đặc sắc hay đọng lại ci g đ ấn tượng sau những giờ lịch sử nhồi nht cc điều cao siu m tr c non nớt của tuổi trẻ ti chẳng tiếp thu được.

    Tuy vậy, k ức tuổi trẻ của ti về Bc th lại rất đẹp, đẹp đến hon hảo. Nhưng sau ny, khi bắt đầu biết suy nghĩ v luận ra đng sai, ti bắt đầu thấy nghi ngờ những g ti đ được học. Ti khng thất knh với Bc v ng xứng đng để thế hệ của ti knh trọng d lỗi lầm cũng khng t (m sch gio khoa v cc vị lnh đạo Đảng CS chẳng bao giờ dm cng khai nhắc đến). Ti đ rất nhiều lần tự thắc mắc: phải chăng con người ta khng hề c một lỗi lầm no d l nhỏ nhất? sao người ta lại cứ phải dng vong linh người đ khuất để rao giảng những bi học đạo đức khun so đến thế? c phải người ta phải lun cố tnh lm thế v muốn xy dựng một tượng đi hon hảo cho mục đch chnh trị khc? Cng nghĩ ti cng cảm thấy cc bi ti đ học về Bc khng phải viết về một con người, m chnh xc l viết về một vật g đ trn trịa đến khng t vết v được gn cho những cảm xc giống như con người nhằm trưng by, triển lm. Những bi học đ khng gip ti tạo dựng nhn cch một cch trọn vẹn được bởi ti c đủ hỉ, nộ, i, ố v ti rất kh để vươn đến hnh nhn hon hảo như họ đ viết. Ti l con người, ti c cảm xc v ti c lỗi lầm.

    Tuyn truyền rồi phong tro, xo đi nấu lại đến nt cả tai, mn cả mắt m cũng chẳng c g mới. Sao lại như vậy? Chẳng lẽ khng c ai đng để nu ln thnh tấm gương sng thay cho cụ Hồ? Hay xt ra th những thế hệ tiếp nối của Đảng CS (sau cụ Hồ) chẳng ai xứng đng hơn cụ? Hay v khng lm nn thnh tch g đng vinh danh trước nhn dn nn buộc phải ăn vo qu khứ để tiếp tục tồn tại?

    Trước đy ti c nghe được một cu đại loại “ăn my dĩ vng”. Lấy dĩ vng oanh liệt của cả dn tộc (khng chỉ c một mnh Đảng CS) để lấp liếm cho những yếu km thời kỳ hiện tại, đơn giản v khng lấy ci dĩ vng đ th chẳng c ci g khc để tiếp tục ‘ru ngủ’ lẫn ‘đe dọa’ người dn.

    Nhưng người dn nay đ bắt đầu c những nhận thức mới … từng cht … từng cht …

  12. 12

    Anonymous said,

    Thật sự hnh ảnh của bc th ngy cn nhỏ cho đến trước đy hai năm, trong chu vẫn l rất đẹp v khng t vết. Nhưng cng lớn, đọc thm một vi ti liệu thấy rằng hnh như Bc khng phải như thế. Rồi bất mn, quay ra phn xt Bc l người thế ny, người thế kia m qun mất rằng hnh như mnh chưa lm được g cho đất nước ny v cả cho Bc cả, vậy c quyền phn xt bc hay khng? Trao đổi điều ny với một người lớn, chu nhận được một nhận xt rằng, “ba mẹ nui con đến giờ ny m chưa một lần phn xt con, vậy con lấy g đi phn xt một lnh tụ một dn tộc m cng (tội) của ng đang mang đến cơm ngon cho con ăn hng ngy???”. Thật l kh nghĩ, cần phải cng khai điều ny cho mọi người biết về bc để thấy r rằng Bc ko phải như thế? Hay để cả dn tộc v nhn dn cc nước tiếp tục m ấp một hnh ảnh đẹp ko tỳ vết của bc, một sự lừa dối ngọt ngo m từ từ ai cũng biết?

    Đi khi chu cũng nghĩ, v một vi l do m Bc phải lm như thế. ng hy sinh v phải mang nhiều tội c, nhưng nhờ thế ng c cả dn tộc v cả giang sơn ny, d rằng ci giang sơn đ đang bị đặt ở một gi trị thấp hơn rất nhiều so với bản thn m n đng được hưởng m nguyn nhn l phần đng gp khng nhỏ từ cng (tội) của ng. C trch, c thể chỉ trch rằng, thời đ ng c đủ thin thời địa lợi v nhn ha để t nhiều biến VN thnh như ngy nay.

    Dẫu sao cũng l chuyện qu khứ, quan trọng nhất lc ny vẫn l thay đổi tư tưởng người Việt chng ta, để ta c thể chỉ trong vi chục năm tới lấy lại ( hay bắt đầu gầy dựng) hnh ảnh một nước xứng đng với vị thế của n.

  13. 13

    Anonymous said,

    Cm bị lạc đề, tại v ch G Kiến ni hay qu nn chu hưởng ứng lun… Cũng l suy nghĩ bấy lu, giờ mới c cơ hội ni ra…
    Bi viết hay, cảm xc lắng đọng, nhưng khng đủ vốn sống nhiều chuyện thm.

  14. 14

    Anonymous said,

    @ anh Chấn: lại thm một bi viết đầy cảm xc v gi trị. Ti nghĩ những người chưa thch anh rồi cũng phải dần thay đổi thi.

    @ SR un4given: bạn khng c lạc đề đu. Ti thấy su xa trong bi cm của anh GK cũng l đề cập đến gi trị của con người, m cụ thể ở đy l ci cch lm phong tro qu th thiển của những người lnh đạo về mặt tư tưởng của nh nước. Họ cứ nghĩ l t cho hồng, vẽ cho đẹp vo th mọi người sẽ thch, sẽ tn sng. kiến của bạn gip cho ti thấy rằng tuổi trẻ thế hệ mới hiểu v cảm cc bi học gio khoa đ thế no. Khi bạn boăn khoăn c nghĩa l bạn đang đấu tranh cho chnh nhận thức của mnh. Xa hơn nữa, tiếp tục sự đấu tranh đ sẽ gip cho bạn nhận ra điều đng điều sai v gi trị của bạn trong cộng đồng. Đ l lc m đất nước ny cần bạn lm điều c nghĩa để dựng xy n pht triển. Đi từ bi của anh Chấn, đến cm của anh GK v đến cm của bạn, ti thấy một xu chuỗi rất gắn kết v th vị. Gi trị con người m anh Chấn đề cập l ci nhn bao qut tổng thể dnh cho nh lnh đạo, gi trị con người m anh GK đề cập l ci nhn su sắc của người trưởng thnh v boăn khoăn của bạn về gi trị con người l ci nhn nghi ngại của người trẻ tuổi. Ti ủng hộ cm của bạn.

    @ all: người dn đ bị buộc nhồi nht v điều kiện ci suy nghĩ phải hm ơn những kiu binh (dựa vo nh ho quang qu khứ tự cho php mnh tụt hậu với đủ mọi loại l do v lm tổn hại nguyn kh của đất nước) m lẽ ra họ phải sớm ‘giết’ những kiu binh đ v sự pht triển của dn tộc. Lịch sử từ đng sang ty c khng t bi học đng gi về việc ny.

  15. 15

    Anonymous said,

    @ anh Chấn: lại thm một bi viết đầy cảm xc v gi trị. Ti nghĩ những người chưa thch anh rồi cũng phải dần thay đổi thi.

    @ SR un4given: bạn khng c lạc đề đu. Ti thấy su xa trong bi cm của anh GK cũng l đề cập đến gi trị của con người, m cụ thể ở đy l ci cch lm phong tro qu th thiển của những người lnh đạo về mặt tư tưởng của nh nước. Họ cứ nghĩ l t cho hồng, vẽ cho đẹp vo th mọi người sẽ thch, sẽ tn sng. kiến của bạn gip cho ti thấy rằng tuổi trẻ thế hệ mới hiểu v cảm cc bi học gio khoa đ thế no. Khi bạn boăn khoăn c nghĩa l bạn đang đấu tranh cho chnh nhận thức của mnh. Xa hơn nữa, tiếp tục sự đấu tranh đ sẽ gip cho bạn nhận ra điều đng điều sai v gi trị của bạn trong cộng đồng. Đ l lc m đất nước ny cần bạn lm điều c nghĩa để dựng xy n pht triển. Đi từ bi của anh Chấn, đến cm của anh GK v đến cm của bạn, ti thấy một xu chuỗi rất gắn kết v th vị. Gi trị con người m anh Chấn đề cập l ci nhn bao qut tổng thể dnh cho nh lnh đạo, gi trị con người m anh GK đề cập l ci nhn su sắc của người trưởng thnh v boăn khoăn của bạn về gi trị con người l ci nhn nghi ngại của người trẻ tuổi. Ti ủng hộ cm của bạn.

    @ all: người dn đ bị buộc nhồi nht v điều kiện ci suy nghĩ phải hm ơn những kiu binh (dựa vo nh ho quang qu khứ tự cho php mnh tụt hậu với đủ mọi loại l do v lm tổn hại nguyn kh của đất nước) m lẽ ra họ phải sớm ‘giết’ những kiu binh đ v sự pht triển của dn tộc. Lịch sử từ đng sang ty c khng t bi học đng gi về việc ny.

  16. 16

    Anonymous said,

    @ anh Chấn: lại thm một bi viết đầy cảm xc v gi trị. Ti nghĩ những người chưa thch anh rồi cũng phải dần thay đổi thi.

    @ SR un4given: bạn khng c lạc đề đu. Ti thấy su xa trong bi cm của anh GK cũng l đề cập đến gi trị của con người, m cụ thể ở đy l ci cch lm phong tro qu th thiển của những người lnh đạo về mặt tư tưởng của nh nước. Họ cứ nghĩ l t cho hồng, vẽ cho đẹp vo th mọi người sẽ thch, sẽ tn sng. kiến của bạn gip cho ti thấy rằng tuổi trẻ thế hệ mới hiểu v cảm cc bi học gio khoa đ thế no. Khi bạn boăn khoăn c nghĩa l bạn đang đấu tranh cho chnh nhận thức của mnh. Xa hơn nữa, tiếp tục sự đấu tranh đ sẽ gip cho bạn nhận ra điều đng điều sai v gi trị của bạn trong cộng đồng. Đ l lc m đất nước ny cần bạn lm điều c nghĩa để dựng xy n pht triển. Đi từ bi của anh Chấn, đến cm của anh GK v đến cm của bạn, ti thấy một xu chuỗi rất gắn kết v th vị. Gi trị con người m anh Chấn đề cập l ci nhn bao qut tổng thể dnh cho nh lnh đạo, gi trị con người m anh GK đề cập l ci nhn su sắc của người trưởng thnh v boăn khoăn của bạn về gi trị con người l ci nhn nghi ngại của người trẻ tuổi. Ti ủng hộ cm của bạn.

    @ all: người dn đ bị buộc nhồi nht v điều kiện ci suy nghĩ phải hm ơn những kiu binh (dựa vo nh ho quang qu khứ tự cho php mnh tụt hậu với đủ mọi loại l do v lm tổn hại nguyn kh của đất nước) m lẽ ra họ phải sớm ‘giết’ những kiu binh đ v sự pht triển của dn tộc. Lịch sử từ đng sang ty c khng t bi học đng gi về việc ny.

  17. 17

    Anonymous said,

    C đất nước no cng dn của họ mỗi buổi sang ra khỏi nh lại băn khoăn khng biết chiều nay c được trở về; cuối ngy cả nh c mặt đầy đủ trong bữa cơm chiều l hạnh phc v bờ chờ đến sng ngy mai, c lẽ điều đ chỉ c thể thấy ở Việt Nam! Ở nơi ny, người ta lm g cn th giờ để m chim nghiệm về gi trị cuộc sống, họ cn phải lo cho sự tồn tại, sự tồn tại ấy c thể bị lấy đi bất cứ lc no v dường như ai ai cũng nơm nớp “sẵn sang” cho ci sự ra đi ấy, sang sang, cả đon người dẫm đạp ln nhau đi tm cơm o, by giờ l ho bnh, bom đạn ko cn m mạng sống vẫn lun bị đe doạ, người ta c thể mất mạng v tai nạn giao thng, v bệnh tật, v ngho đi v nguyen nhn su xa của những mất ấy chẳng ai cn th giờ để đ l mất nhn quyền. Thật đng thương thay!

  18. 18

    mini h said,

    Bai viet ngan gon. Nhung rat hay .

    Nhung comment cua cac ban con mang nhieu y nghia hon nua .

    THANK YOU

  19. 19

    Anonymous said,

    1776, tổng thống Thomas Jefferson đ c một cu bất hủ trong bản tuyn ngn độc lập của nước Mỹ “Mọi người sinh ra đều c quyền bnh đẳng”. Cu ni ny đ l một định hướng để cc đời tổng thống sau thực hiện v nay đ biến nước Mỹ thnh nơi được xem l thin đường của sự tự do v dn chủ.

    1945, chủ tịch Hồ Ch Minh trong bản tuyn ngn độc lập của nước VN đ trch dẫn cu ni ny của Tổng Thống Mỹ như một sự khẳng đinh rằng Việt nam sẽ trở thnh cường quốc, sẽ tự do v sẽ dn chủ khng thua ai cả. Thế nhưng hơn 60 năm sau, cu ni ny vẫn cn nằm trn bản tuyn ngn chứ chưa thật sự bước ra cuộc sống.

    2008, tc giả Dương Hữu Canh trong bi viết của ng đ trch dẫn lại lời trch dẫn của Hồ Ch Minh với mong muốn c một sự thức tm từ những con người đang giữ trọng trch lớn của VN, nhưng liệu c thay đổi được khng khi m mi hơn 60 năm tri qua rồi ?. Liệu chng ta c nn tiếp tục kỳ vọng vo con người sẽ thay đổi, hay l chng ta phải thay đổi con người ?

  20. 20

    Anonymous said,

    @Tsunami: Dạ, chu cảm ơn lời khuyn của ch Tsunami

  21. 21

    Anonymous said,

    Trước hết xin cảm ơn ch Chấn đ đăng bi ny. v cảm ơn mọi người chia sẻ nhận định để nhi được học hỏi thm …

    Ni thật, trong nhi chẳng c hnh ảnh no của bc Hồ l cao đẹp cả.
    Thiết nghĩ một người sng suốt v hiểu được bản chất của con người v những nhu cầu căn bản về cả tm linh v vật chất của con người l g th c thể no lại đi tin được vo tư tưởng v chủ nghĩa CS l c thể thực hiện, l khả thi ở đất nước Vn hay bất cứ ở đu trong thế giới loi người ny!

    Nếu ai bảo bc Hồ c cng thống nhất đất nước th lại qu ư l ..”ngy thơ” …(xin lỗi l phải ni thẳng vậy thi) 🙂 Thử hỏi tại sao phải thống nhất đất nước trong khi người miền Nam c muốn phải sống mất ci quyền tự do tư tưởng đu? Tại sao khng để yn người ta sống với tư tưởng của người ta? Nam Hn hay Bắc Hn chẳng lẻ khng l Đại Hn sao? Nam Việt hay Bắc Việt cũng l Vn vậy! Chia ra để sống ha bnh c hay hơn l chiến tranh khng? Nếu khng thống nhất đất nước đ c thể trnh đi một cuộc chiến tranh tn khốc rồi. Bc Hồ đ lừa bịp lại tự khoc ln mnh ci o yu nước một cch đạo đức giả, song nhn duyn đ cho sự lừa bịp đ thnh cng (cũng như bạn SR Un4 đ ni, nhưng c lẽ chỉ thin thời địa lợi thi chứ khng c nhn ha pha miền Nam). V phải ni bc Hồ lại ngy thơ hơn nữa khi nghĩ thống nhất đất nước l c thể thống nhất tư tưởng. V chỉ c kẻ “khng tưởng” mới mong kiểm sot được tư tưởng của kẻ khc bằng chiến tranh thi! Nếu như khng nghĩ đ l nhn duyn nhi sẽ ni l bc Hồ c tội thống nhất đất nước…bởi thống nhất m đưa đất nước đến nơi thịnh vượng, đưa nhn phẩm con người Vn ln cao th mới gọi l c cng được, đằng ny để c thể thống nhất tư tưởng, ng v người kế ng đ đn p những người khng chịu theo chủ nghĩa CS, đ đn p Tn gio, v.v…. như vậy th tấm lng yu nước yu dn dng để h ho để mị dn n chỉ l thủ đoạn khi những con người cũng như ng r rng chỉ duy nhất yu v thần tượng ci chủ nghĩa ngốc kia thi. V chỉ c người ngu mới hy sinh cả dn tộc v tương lai đất nước của mnh để lấy vo ci danh dự đ thống nhất đất nước để hng mong thống nhất tư tưởng người dn thi! nhi muốn ni bc Hồ v đảng rất l ngu đ!

    Chắc hẳn l c khng t người nghĩ người đ chết rồi đừng c m bu xấu hay ni ci khng hay sẽ bất knh, sẽ lm người ta uất ức dưới suối vng hơn th suy nghĩ ny rất l sai lầm!. V sao như thế? Đ chnh l v nếu cứ tiếp tục che đậy lỗi lầm của người đ v tiếp tục để người sau ca ngợi ng th mới chnh l lm tội ng thm nặng. Đ chết rồi m vẫn khng ngừng gy tội v những giả dối v sai lầm của mnh trưc đ nay vẫn khiến nhiều người đau khổ. Cũng giống như “con dao nhiều lưỡi” giết người của một tội nhn khi đ chết vẫn cn được sử dụng để tiếp tục giết hại người khc … Chng ta c trch nhiệm phải ni r rng sự thật về ci tai hại của “con dao” tội nhn kia đ sử dụng v để lại v hủy diệt n đi để người đ bị hại biết m trnh, kẻ chưa bị hại khng mắc vo lưới. Đ mới chnh l gip người đ khuất nhẹ nhng v thi uất ức nếu như ng cố hay đ v tnh hại biết bao nhiu người. V đ chẳng c g l bất knh, khng tn trọng với vong hồn người đ chết hết. Nếu người đ chết khng lm g c tội m ta gn tội th mới lm người ta uất ức, đằng ny c lỗi th tại sao ta phải sợ khi ni đến? Ci sai lầm muốn p chế tư tưởng người khc đ dng khng thiết g đến thủ đoạn no, cũng giống như đảng tham nhũng ngy nay vậy, rất cần phải ngăn chận! Ta hy cứ ni v ni để lợi người chưa biết khng bị MỊ v lợi cho người đ chết để rồi tha thứ…

  22. 22

    Anonymous said,

    (tt)

    V đng thật chỉ c khi no con người được sống với quyền bnh đẳng tự do th x hội v đất nước mới c thể thăng hoa v thịnh vượng. Nếu sống m khng được tự to tư tưởng, tự do ngn luận v.v. th vẫn cn chưa được sống trọn vẹn. Lịch sử khng c g đng sợ, người chết cũng chẳng c g đng sợ. Ci tm sợ hi nht nht khng chịu kh suy nghĩ v đối diện mới đng sợ hơn. Chng ta khng nn trốn trnh lịch sử, m hy nn đối diện n. Chng ta chưa r rng với lịch sử th khng thể no thay đổi n để đn nhận tương lai được…..V đừng đợi chờ ở một người no hết, hy đợi chờ ngay chnh chng ta mới l tốt nhất v thực tế nhất! Chnh mnh mong muốn trước, sau đ tự khắc sẽ c cơ duyn đưa đến … bởi v tự mnh chưa dm mong muốn th đừng mong điều g sẽ đến. (Ci ny học của ch Chấn từ cu “lng dn đ chuyển th x hội sẽ chuyển”)

    k tn
    kẻ sử dụng quyền nhận định (phn xt) khi m đ được học để c được l tr phn biệt v nhận xt với lng chẳng cht g sợ sệt

  23. 23

    bat luu danh said,

    Bi viết rất hay, cảm ơn tc giả v mọi người về những comment rất đng qu.

  24. 24

    psonkhanh said,

    Gần 20 năm trước ti đ từng nghe một cu chuyện tương tự từ chnh lời kể của nhạc sĩ Phạm Minh Tuấn, anh ta kể rằng trong một lần chạy trốn cng đồng đội, c cả vợ anh ta bế theo một đứa con nhỏ, mọi người phải chui xuống nấp dưới 1 căn hầm. Lc đ một ton qun ngụy đi qua v cn qut trn mặt hầm nhưng khng pht hiện ra, bỗng nhin đứa b con anh ta bật khc, sợ bị lộ nn vợ anh ta đ bịt mồm mũi của đứa con cho đến chết để cứu tất cả đồng đội. Ni thật l lc ấy ti rất xc động v cu chuyện ny v cảm phục đức hy sinh qu lớn của 2 vợ chồng người nhạc sĩ. Nhưng lớn ln, khi c con ci, ti hiểu được tnh cảm của cha mẹ dnh cho con thế no, nhớ tới cu chuyện ấy ti bắt đầu kinh sợ. Ti bng khung khng hiểu cu chuyện ấy được vẽ ra để tuyn truyền hay l người ta bị ngu dn đến mức đ lm thật như vậy. Đến thng 6 vừa rồi, đọc trn bo Tuổi Trẻ về cu chuyện b Năm Ngh đ phải giết con l c thật. Một sự thật đau lng hơn nữa l b lm thế khng phải v thức hy sinh cao cả g hết, m v bị p buộc của những người xung quanh b lc ấy. Ti cảm thấy thật gh sợ. Ti khng biết những người cn sống ở đ lm sao by giờ họ c thể sống thanh thản được, nếu thế th cn đng gh sợ hơn nữa.

    Cảm ơn tc giả bi viết ny, thật su sắc, thật nhn văn, đầy tnh người v khng một cht hằn th. Khng biết Hữu Canh c phải l anh Chấn khng, đ hỏi anh Chấn nhưng khng nhận được trả lời. Nhưng ti tin rằng hai ci tn ny l một v cho d viết về đề ti no th ci chất nhn văn v khch quan vẫn lun tm thấy trong bi viết của anh Chấn. Ti cũng đ xem bộ phim giải cứu Ryan nhiều lần (lần đầu l lc n đoạt Oscar từ 7 năm trước) v cũng c những cảm nhận về thn phận con người, nhưng chỉ cần vi dng hnh văn so snh với hnh ảnh của b mẹ Việt Nam anh hng, bi viết ny đ lm cho người ta như tnh ngộ ra tất cả mọi điều.

    Xin php cho được đăng lại bi ny trn blog của ti.

  25. 25

    psonkhanh said,

    From kabi:
    @nhi ,ba`i viết của bc Chấn rất hay, nhận định trong cm của GK cũng rất chnh xc v l băn khoăn của giới trẻ( những người c tm )hiện nay. Nhưng những phn xt của bạn Nhi lại qu chủ quan. Theo ti nghĩ tại mỗi thời điểm lịch sử sẽ c cch nhn nhận khc nhau về từng vấn đề, việc chng ta khng pht triển được l do cả 1 qu trnh khng thể phn xt l v Bc c tội thống nhất đất nước, lựa chọn chế độ CS cho đất nước.Bạn c thể khống muốn thống nhất nhưng bạn v ti khng thể biết lc đ c bao nhiu người muốn, nhưng theo ti chắc chắn phải nhiều lắm nn mới c thể thống nhất được. Cũng như by giờ mọi người cm blog của bc Chấn đều thấy ci quyền bnh đẳng, tự do nhưng số lượng nhận thức đầy đủ được n khng phải l nhiều nn chưa thể c sự chuyển biến. Xin lỗi bc Chấn v phải cm ở đy v khng được vo friends list.

    Ti xin copy lại comment của kabi ln đy để dễ tiếp tục bnh luận trn kiến của bạn.

    To kabi: ti cũng khng nằm trong friend list của anh Chấn nhưng vẫn comment được trn blog, c lc khng được l do Yahoo thi.

  26. 26

    psonkhanh said,

    Về những kiến của Nhi v kabi: ti nghĩ lịch sử sẽ c phn xt cng bằng, sự thật sẽ được trả về cho lịch sử, v chỉ đến khi ấy mọi sự phn xt mới c cơ sở v định hnh được trong suy nghĩ của nhn dn một cch lu di. By giờ chng ta c quyền đưa ra nhận xt của mnh, nghin cứu của mnh v cả cả tnh cảm ring của mnh về Bc Hồ để c được thng tin nhiều chiều. Nhưng với rất nhiều người hiện nay th khng c được thng tin một cch đầy đủ.

    Trước hết, ti khẳng định c nhn ti l rất knh trọng v c tnh cảm su sắc với Bc Hồ d rằng ti được tiếp cận với nhiều thng tin, ti liệu rất khc với những g nhiều người vẫn nghe trong nước, những thng tin đ c thể ni l những ci rất tiu cực, rất xấu nếu so với sự thần thnh hnh ảnh của Bc trong nước. Nhưng ti lại nghĩ đ l những g rất bnh thường của con người, ai cũng c những ci tốt ci xấu, nhất l khi lm chnh trị th sao c thể ni l “mười phn vẹn mười được”. Ci hnh tượng trn trịa m bạn G Kiến ni đ khng phải l lỗi của Bc, m l của những hậu duệ sau ny, muốn lợi dụng vo ci đ để tạo ra một hnh ảnh để mị dn.

    Ni g th ni, khng thể phủ nhận được cng lao của Bc trong cuộc khng chiến chống Php ginh lại quyền độc lập cho đất nước, v hnh ảnh của trận chiến Điện Bin Phủ đ cho cả thế giới lc đ biết đến Việt Nam. Những g sau giai đoạn ny c nhiều tranh ci, nhất l trong cuộc chiến Việt Nam c sự tham gia của cc cường quốc. Nhưng theo những gif ti biết, đến giai đoạn đ Bc đ mất quyền lực nn khng thể lm theo mnh. Quyền lực nằm trong tay những người được Lin X v Trung Quốc điều khiển. C lẽ sai lầm lớn nhất đời Bc l cải cch ruộng đất, nhưng điều ny Bc đ cng khai thừa nhận lỗi lầm. Thật đng buồn l cũng chnh v điều ny m đ dẫn đến việc quyền lực thực tế của Bc đ bị tước đoạt.

    C lẽ chnh v những sai lầm v khng c cơ hội để sửa sai nn những ước mơ về tự do, hạnh phc của Bc đ khng trở thnh hiện thực, hay vẫn cn nằm trn giấy… Nhưng một lần nữa, ti vẫn khẳng định sự tn trọng v knh mến của ti dnh cho Chủ tịch Hồ Ch Minh, một người đ thực sự dnh cả đời mnh v đất nước.

  27. 27

    Anonymous said,

    Cc cụ đ c cu “một cy lm chẳng nn non, ba cy chụm lại nn hn ni cao”. Cc quốc gia bị chia cắt khi nhn lại chng ta đều thấy c những mất mt đng kể v lm một bộ phận nhn dn đau khổ, nơi th pht triển vượt bậc cn nơi th yếu km với nhiều l do. Tại sao giới cầm quyền cc nước hiện nay đều: (1) muốn thống nhất những vng đất đang bị chia cắt đ, (2) nếu đ l quốc gia mạnh rồi th vẫn tiếp tục đi tm đồng minh ở cc nơi khc nhau trn thế giới. Mục tiu cuối cng vẫn l củng cố sức mạnh của quốc gia mnh trước phần cn lại của thế giới. Việc thống nhất hai miền của VN tuyệt đối l cần thiết, theo nghĩ của ti. Tuy nhin, chng ta chắc chắn sẽ hạnh phc rất nhiều nếu nền độc lập mấy mươi năm đ thật sự gắn liền với dn chủ để xa bỏ hận th, để mọi người đều c tiếng ni như nhau v cng đng gp dựng xy x hội pht triển.

    Chnh v giới cầm quyền c sự lựa chọn con đường sai lầm sau thời khắc thống nhất đất nước khiến cho bao điều tồi tệ diễn ra từ ngy ny qua ngy khc, hận th vẫn chưa được giải tỏa, đất nước đi qu chậm thnh ra l pht triển thụt li xo với thế giới, nhn dn tiếp tục khiếp ngho trong nền độc lập mang nặng tnh hnh thức. Trch nhiệm đ phải c người nhận th mới mong c giải php.

    Đảng CS trong cc buổi đại hội gần đy c thừa nhận sự yếu km của mnh tuy nhin một lần nữa lại cũng chỉ l sự thừa nhận mang nặng tnh hnh thức, chnh v vậy m khng thể đưa ra những giải php cải tổ hữu hiệu được. Từ Tổng b thư đến những người đứng đầu nh nước liệu thm tm cc vị ny c dm thừa nhận mnh trong sạch chẳng dnh cht g đến tham nhũng v đ dng cả cuộc đời mnh để phụng sự đất nước. Cũng bởi sự bất mn đ gia tăng trong lng x hội nn Đảng CS khng thể qui tụ những thnh phần tinh hoa của người dn Việt được. Sự phản biện x hội khng được lm cng khai, bị tr dập thậm ch bỏ t chỉ lm cho lng dn cng dậy sng. Người dn nay đ c nhiều knh thng tin hữu hiệu khc để tăng cường nhận thức. Giới tr thức Việt đ bắt đầu c sự trỗi dậy vừa cng khai lẫn ẩn danh với mong muốn cải thiện tnh hnh. Khẳng định rằng sự ‘lật đổ’ chỉ cn mang tnh thời gian nếu tnh hnh khng c g tốt đẹp hơn. Cu ni “Hữu xạ tự nhin hương” lun đng v hnh ảnh của Đảng cầm quyền Nhn dn hnh động (PAP) của Singapore l một v dụ. Họ đ điều hnh đất nước Singapore từ hng chục năm nay v sẽ tiếp tục lu di với sự ủng hộ mạnh mẽ của dn chng v họ đ v đang tiếp tục phụng sự đất nước một cch tch cực. D Singapore cũng c những Đảng nhỏ hoạt động nhưng v PAP đ lm qu tốt cho đất nước Singapore nn họ c niềm tin gần như tuyệt đối của người dn quốc đảo Sư tử. Xuất pht của Singapore ở những năm 1960 cũng khng khc VN cng thời kỳ, họ cn ngho hơn v chẳng c lấy ti nguyn thin nhin g đng kể. Đảng CS khi nhn thấy những thnh tựu của PAP chắc phải tự ‘xấu hổ’ trong lng bởi PAP đ tm ra con đường đi qu khn ngoan cho quốc gia nhỏ b của mnh. Đến giờ th họ tuy b thật nhưng l ‘b hạt tiu’, chẳng ai dm xem thường Singapore cả.

  28. 28

    Anonymous said,

    (tt)

    V ti thấy rằng đến lc rất cần một sự “thống nhất” lần nữa giữa Đảng CS v phần cn lại của x hội Việt để cứu vn tnh trạng đ gần bi đt của chng ta hiện nay. Trong sự thống nhất ny tất nhin sẽ phải chấp nhận trả gi như bất kỳ cuộc đấu tranh để đạt đến sự thống nhất no đ. Cc cụ cũng c cu “một người v mọi người”. Đảng CS cần hiểu thấu cu ny để biết mnh phải ‘hi sinh’ điều g nhằm đạt được kết quả g cho đất nước, phần cn lại của x hội Việt cũng cần xc định mnh nn ‘đối đi’ với Đảng CS thế no để c thể tăng cường sức mạnh cho dn tộc. Nếu sự hận th dẫn đến trả th vẫn tiếp tục th chng ta lại tiếp tục vướng vo sai lầm, người sung sướng kẻ đau khổ. “Đời cha ăn mặn, đời con kht nước” cũng l một lời răn dạy rất nghĩa theo cả nghĩa đen lẫn nghĩa bng. Khiếp lun hồi l điều khng thể trnh khỏi trong l thuyết nh Phật v chắc chắn xảy ra đối với những kẻ tham lam, chỉ biết đời mnh m khng biết đến đời sau.

    Một sự kiện hiệp thương trong n ha để xy dựng nền dn chủ thật sự cho VN l điều ti mong đợi v ti tin tưởng n sẽ sớm xảy ra d c điều g đi nữa.

  29. 29

    Anonymous said,

    @all: Một điều đng mừng ở blog của anh Chấn l ngy cng c nhiều cm di chứa đựng ưu tư nhưng rất văn ha. Mong cc bạn tiếp tục nu kiến để mở rộng cu chuyện cho chng ti suy ngẫm. Rồi một ngy tươi sng, chng ta sẽ c dịp biết mặt nhau.

  30. 30

    Hùng said,

    Thật sự nếu hồ ch minh biết thương yu dn th sẽ khng bao giờ pht động chiến tranh Nam, Bắc tương tn lm cho hng triệu sinh mạng người Việt Nam phải chết oan uổng!!! Cn lnh đạo độc ti đảng trị cộng sản chng l qun mọi rợ; thiếu kiến thức về mọi mặt để pht triển đất nước; nhưng chng rất giỏi ti tuyn truyền, tẩy no thế hệ trẻ để cho người dn trở nn ngu đần để chng dễ trị, cn tham nhũng cướp đất của người dn th khỏi cần phải ni…Hồi năm 1975 cộng sản chng cưỡng chiếm miền Nam; nếu chng học được lịch sử của nước Mỹ Nam Bắc tương tn, nhưng khi miền Bắc nước Mỹ ton thắng, họ ha giải dn tộc bắt tay đon kết cố gắng xy dựng đất nước cng ngy cng pht triển ngy một hng mạnh đứng đầu cả thế giới. Cn nước Nhật sau đệ nhị thế chiến, đất nước điu tn người dn cơ cực! Lnh đạo nước Nhật đon kết dn tộc cải cch gio dục, pht triển kinh tế v xa bỏ hận th bắt tay với Mỹ để gip cho nước Nhật cng ngy cng tn tiến hơn. hỏi cc Bạn người Nhật họ c căm th người Mỹ đ bỏ hai quả bom nguyn tử trn đất nước họ lm cho hng trăm ngn người phải bị tử vong v hng triệu người phải bị thương tật cho đến by giờ vẫn cn ảnh hưởng khng??? Nhưng v tương lai v pht triển đất nước họ gc lại mối hận th chiến tranh khng đội trời chung với nước Mỹ m bắt tay lm Bạn để cng nhau hợp tc pht triển đất nước. Nn đất nước Nhật mới c được như ngy nay…Cn đất nước singapore rất nhỏ b, lnh đạo của họ biết yu nước thương dn v muốn cho dn giu nước mạnh khng g bằng gio dục cho mỗi người dn c thật nhiều kiến thức hiểu biết th kinh tế mới pht triễn v đất nước mới giu mạnh. Muốn được như vậy, bắt buộc cc thế hệ trẻ phải học v học ton bằng tiếng Anh. Nhờ vo sự sng suốt của những người lnh đạo m đất nước singapore ngy nay dn chng được an vui v giu c. Nếu như lnh đạo cộng sản chng chịu kh học được những kinh nghiệm của những nước tin tiến th đất nước chng ta sẽ khng phải như thế ny đu??? Sau khi cưỡng chiếm được miền Nam chng thẳng tay đn p bắt hết những người trong qun đội v những ai lm việc cho chế độ Cộng Ha đi học tập cải tạo; đ l chng dng danh từ đẹp cn thực tế l lao t khổ sai lm ton việc nặng, ăn uống thua cả sc vật; cn một số chng đem bắn bỏ thật v cng tn c d man… Sau đ chng đnh tư sản, chỉ l ci cớ để chng ăn cướp nh, đất v ti sản của người dn, chng nhẫn tm bắt hết những người ny đi kinh tế mới, đến những vng đất hoang thiếu mọi phương tiện sinh sống…Chng đng l loi quỷ dữ!!! Cn tất cả bo ch, truyền thanh, truyền hnh, gio dục v cc Tn Gio chng đều kiểm sot; tất cả chỉ c tiếng ni một chiều theo chng…Nn tất cả người dn đều bị bưng bt thng tin, cũng may ngy nay chng ta c internet nn chng ta mới hiểu được sự thật d man của tụi lnh đạo độc ti đảng trị cộng sản tn c như thế no. Tội c của chng nếu viết ra khng biết đến bao giờ mới hết!!!Nếu muốn biết sự thật như thế no??? Hng nghĩ với thời đại internet như hiện nay cũng khng phải l việc kh. Cảm ơn bi viết rất nghĩa! Chc cc Bạn lun vui v được bnh an. Trn Trọng.

  31. 31

    Anonymous said,

    nhi xin php được chia sẻ tiếp dng nhận định quanh vấn đề quyền con người

    Khi chng ta ni về quyền con người hẳn ci quyền sống khng chỉ l thở… ci phần tm linh, tư tưởng cũng rất l quan trọng nữa. Nhi khng hiểu mọi người hiểu sao về hai chữ thống nhất, ring nhi thấy thống nhất như bc Hồ l đ lừa gạt dn miền Bắc rằng Mỹ muốn xm lược Vn v người miền Nam thời bấy giờ muốn bn nước cho Mỹ v người miền Nam bị tuyn truyền l Nguỵ th đ l 1 ci chụp mũ v l v khng c nhn tnh trong khi người miền Nam chỉ v muốn được ci quyền sống bnh đẳng, c quyền được tự do tư tưởng. Khng c sự thống nhất no l cần thiết nếu như sự thống nhất đ tước đi ci quyền sống tự do, sống trọn vẹn của người khc m chnh tất cả người dn Việt Nam đang phải nhận lấy ci hậu quả của việc thống nhất đ. Vừa khng được sống với tư tưởng khc, vừa phải bị nhồi sọ tất cả g c lin can đến bc v đảng. Đ cũng bởi sự thống nhất ấy được lập nn trn sự giả dối. Nếu chng ta khng thể chn thật với chnh mnh l mnh đ bị Hồ Ch Minh lừa, dng chnh người dn miền bắc lm cng cụ để m mưu thống nhất tư tưởng dn tộc phải theo chủ nghĩa CS. Ngay trong giy pht ny ở trn chiếc ghế nh trường ton đất nước thế hệ mới cũng đang bị lừa. Người dn cả hai miền nam bắc đều l nạn nhn của tư tưởng Cs m Hồ ch Minh l người khng sng suốt để c thể tin vo một tư tưởng hoang đường đến như vậy đi thực thi trn đất nước mnh. Đem dn tộc v đất nước mnh ra m th nghiệm. Chng ta cần thnh thật nhn nhận điều ny để bắt đầu thay đổi hiện tại v đn nhận tương lai. Bởi v bất cứ sự khởi đầu no với lng thnh thật đều sẽ được bền vững, kh lay kh chuyển… V sự thnh thật xa đi lỗi lầm, một khi đ thnh thật rồi chng ta khng cn thấy tự ti l chng ta đ lầm lỗi để c thể mạnh mẽ bắt tay vo tương lai.

    Hiện tại, người dn cần được biết về quyền của con người được sinh ra l g v tn trọng n, đặt vấn đề nhn quyền v dn chủ ln lm đầu tự khắc theo thời gian sẽ c sự thống nhất m theo nhi hiểu thng đip bi viết ny vốn đang cn mang mểnh.. V sự thống nhất được đặt trn một cơ bản hon ton nhn tnh, chn thật v thiện th chnh l ci thống nhất m dn tộc no cũng nn sở hữu. V đ mới chnh l sự thống nhất cần thiết (!!!) Chứ khng phải sự thống nhất với m mưa ngu xuẩn ngy trước!!!

  32. 32

    Anonymous said,

    Ngoi ra nhi khng hề thấy bc Hồ mơ ước tự do hạnh phc cho con người, v theo như chủ nghĩa CS khng c chuyện tự do tn gio. Chỉ duy nhn về kha cạnh ny đ thấy được nếu bc tự bảo bc mơ tự do cho con người th bc đạo đức giả v xạo khiếp lun! Khng được quyền tự do tư tưởng sao gọi l tự do? V khng c tự do sao gọi l hạnh phc? V theo nhi được biết chuyện bc bị điều khiển l từ lu rồi chứ khng phải sau khi đnh bại miền Nam, bc bị ci tư tưởng CS điều khiển bc, đ tự biến mnh thnh n lệ cho ci tư tưởng đ. M trm ci tư tưởng đ chnh l Lin X v Trung Cộng, hai nước đ gip rất nhiều vũ kh để đnh miền Nam. Khng thể đổ thừa cho một ai khc nếu tự bc khng bằng lng. Với một người được m tả khng khiếp giặc Mỹ sao lại đi khuất phục giặc Tu ? Chng ta cần phải đặt lại cu hỏi ?? Sch vở tại Vn ta by giờ tất cả đều khng thể đọc v tin theo 1 cch my mc được. Nếu bao che cho bc v đảng để bao che cho sự tin tưởng sai lầm của ta đối với bc v đảng th đng tiếc lắm thay! Nhi cũng l người bị nhồi sọ những tư tưởng v l kia nhưng may thay ci duyn khng để nhi tiếp tục tin… v nhi nhn nhận sự tin tưởng của nhi dnh cho họ l hon ton sai lầm! V nếu như v một chiến cng no đ m knh trọng người khng c tr sng suốt để hiểu bản chất con người khng thể sống hạnh phc với chủ nghĩa CS, một người khng c đức để biết tn trọng v đn p tư tưởng người khc th c l qu “rộng lượng” khng cần thiết chăng? Cũng như Du cũng c ti điều binh khiển tướng, mưu lược hơn người chẳng km Lượng, nhưng Du tr khng sng, đức khng cao bằng Lượng. Thử hỏi giữa Du v Lượng ta nn knh ai hơn? Tất nhin Du đu c đng được knh như l Lượng. Chỉ c thể cng nhận l Du c ti thao lược thi chứ khng thể knh! (đ l chưa ni Du khng dng lnh dưới tuổi thnh nin, v những th đoạn “hn hạ” như bc Hồ theo trong sch sử ghi) Dĩ nhin mỗi người c tiu chuẩn knh trọng một người no đ khc với những người khc. Điều đ nhi tn trọng, nhi ni ra đy l cũng chỉ để chia sẻ ci tiu chuẩn nhi đặt ở một người để m nhi c thể knh trọng người đ hay khng thi!

    những g nhi viết l với lng muốn chia sẻ, nếu n khc với ai đ th đừng thấy bị chạm tự i, nếu thấy th…rng chịu 🙂
    đợi ngy tươi sng gặp nhau nhii đi cy c lem ăn cho mt dạ chứ m ci tnh ni thẳng v thật n hng thể no khc được, thng cảm 🙂

    Sau cng lời nhi muốn ni cũng giống bạn G Kiến, mong một nền dn chủ được xy dựng trn đất nước một cch n ha v bất bạo động, v sự mong muốn đ được bắt đầu từ những hnh động b nhỏ hm nay…

    ps. Tuy nhin “hữu xạ tự nhin hương” l rất đng trong đa số trường hợp, đi khi cần tch cực th khng thể dng. V sao? kẻ khng c khứu gic sao cảm được hương ? kẻ tr c chưa kịp mở mang đ bị nhồi sọ những điều phi đạo đức, biến mnh trờ thnh con chin ngoan đạo của Đảng (điển hnh rất nhiều ở ngay trong blog Vng Anh, họ vo chưởi v binh vực đảng một cch v gio dục (m ni nm na l mất dạy) những người như vậy sao c thể phn biệt hương no chn thật hơn ci hương họ đ học ?? ta khng thể ngồi nhn để họ bị ma mị v đợi họ rồi đy sẽ bỗng dưng c khứu gic, biết phn biệt..nếu ta khng lm một người y sĩ khng mời m đến để ban hay chữa trị ci khứu gic dị tật đ???? V kết quả t nhiều sẽ l trao lại cho họ lại ci quyền sống bnh đẳng m khng bị mị. Nền dn chủ cũng bắt đầu từ đy ….khi c người thm người chợt nhận ra … “từng cht, từng cht”

  33. 33

    Anonymous said,

    Tsunami: @all: Một điều đng mừng ở blog của anh Chấn l ngy cng c nhiều cm di chứa đựng ưu tư nhưng rất văn ha. Mong cc bạn tiếp tục nu kiến để mở rộng cu chuyện cho chng ti suy ngẫm….”
    Ti cũng cảm nhận đng như vậy. Quan điểm v suy nghĩ của ti c vẻ giống Psonkhanh hơn.v ti cũng thch suy nghĩ:”Một sự kiện hiệp thương trong n ha để xy dựng nền dn chủ thật sự cho VN l điều ti mong đợi” của GK.
    Nhn đọc được 2 bi bo ny xin post link để mọi người cng đọc ( c lẽ nhiều bạn cũng đọc rồi)
    http://www.thesaigontimes.vn/epaper/TB-KTSG/So38-2008(926)/19682/.
    Bi ny phn tch chưa su nhưng cũng cho thấy 1 số kha cạnh để đnh thức những người tr thức v xy dựng tầng lớp tr thức.
    http://www.bbc.co.uk/vietnamese/vietnam/story/2008/08/080829_politicalcivilsociety.shtml
    Bi ny lại phn tch để thấy được “bức tranh xã ḥi dn sự mang tính chính trị “( theo cch ni của tc giả), m theo ti c thể gip mỗi người xc định được vị tr của chnh mnh, xc định được kịch bản thay đổi m mnh mong muốn, để c hay khng những thay đổi trong suy nghĩ v hnh động của chnh mnh, gip tạo thnh 1 tập hợp đồng nhất, mới tạo nn sức mạnh gp phần thay đổi
    Ti nghĩ vậy, rất mong cc bạn chia sẻ.

  34. 34

    Anonymous said,

    Tsunami: @all: Một điều đng mừng ở blog của anh Chấn l ngy cng c nhiều cm di chứa đựng ưu tư nhưng rất văn ha. Mong cc bạn tiếp tục nu kiến để mở rộng cu chuyện cho chng ti suy ngẫm….”
    Ti cũng cảm nhận đng như vậy. Quan điểm v suy nghĩ của ti c vẻ giống Psonkhanh hơn.v ti cũng thch suy nghĩ:”Một sự kiện hiệp thương trong n ha để xy dựng nền dn chủ thật sự cho VN l điều ti mong đợi” của GK.
    Nhn đọc được 2 bi bo ny xin post link để mọi người cng đọc ( c lẽ nhiều bạn cũng đọc rồi)
    http://www.thesaigontimes.vn/epaper/TB-KTSG/So38-2008(926)/19682/.
    Bi ny phn tch chưa su nhưng cũng cho thấy 1 số kha cạnh để đnh thức những người tr thức v xy dựng tầng lớp tr thức.
    http://www.bbc.co.uk/vietnamese/vietnam/story/2008/08/080829_politicalcivilsociety.shtml
    Bi ny lại phn tch để thấy được “bức tranh xã ḥi dn sự mang tính chính trị “( theo cch ni của tc giả), m theo ti c thể gip mỗi người xc định được vị tr của chnh mnh, xc định được kịch bản thay đổi m mnh mong muốn, để c hay khng những thay đổi trong suy nghĩ v hnh động của chnh mnh, gip tạo thnh 1 tập hợp đồng nhất, mới tạo nn sức mạnh gp phần thay đổi
    Ti nghĩ vậy, rất mong cc bạn chia sẻ.

  35. 35

    ...=TENTENTEN=... said,

    “Ngy 2 thng 9, 1945 l ngy tuyn ngn độc lập của Việt Nam, cũng đng vo ngy đ Nhật k hiệp ước đầu hng v bại trận chiến tranh thế giới II. Đ 63 năm tri qua, chng ta vẫn rất ngho cho d đ c 23 năm đổi mới. Nước Nhật chỉ cần 20 năm từ khi bại trận đ biến mnh thnh một cường quốc từ những đống suy tn đổ nt. Nước Nhật khng c ti nguyn thin nhin g đng kể, điều g đ tạo nn sự khc biệt như vậy nếu khng phải l nhn nhận gi trị của con người. Gi trị đ chỉ c thể được tn tạo khi con người thực sự được tn trọng v tự do. “Tất cả mọi người đều sinh ra c quyền bnh đẳng. Tạo ho cho họ những quyền khng ai c thể xm phạm được; trong những quyền ấy, c quyền được sống, quyền tự do v quyền mưu cầu hạnh phc”. n văn bất hủ ấy với người dn Việt Nam đến nay vẫn cn nằm trn giấy, v đ l tại sao ta vẫn ngho vẫn đi.”
    ti ko hiểu cc bc ko hiểu hay ko chịu hiểu Nước nhật m bc ni đi ln từ đổ nt đấy. n c một nền tảng từ trước đấy chứ. n mang qun đi xm lược được cơ m. để xm lược được th thực lực n như thế no vậy. hay n chỉ cần bắt 90% nng dn nước n đứng dậy cầm sng rồi thnh qun đội để đi xm lược. bc bảo n đi ln từ đổ nt vậy n đổ nt đến đu. 2 quả bom ph hủy 2 thnh phố của n chỉ trong c 2 ngy thống k ra cứ cho l n ph hủy hết cả 2 thnh phố gồm cả con người v vật chất th sao. c bằng qun đội Mỹ tn ph ở VN trong hng chục năm khng. m Nhật n pht ln cũng l nhờ những đơn đặt hng của qun đội mỹ dng cho chiến tranh VN đấy.
    bọn nhật đầu hng xong l bắt tay vo lm kinh tế ngay v với những con người đ lm cho chng c khả năng mang vũ kh, qun đội đi xm lược nước khc khng hiểu tại sao bc lại c 1 sự so sanh khập khing vậy khi m VN tuyn bố độc lập xong con phải xa nạn m chữ cho 90% dn số. họ lm g c KHKT hay cơ sở vật chất j sẵn đu m bc kỳ vọng lớn vậy. bc so với hn quốc nghe n cn c vẻ chứ đi so với Nhật th buồn cười qu. thật đấy. sao cc bc khng nhn sang thi lan indo hay Philip đấy vừa gần về địa l. cng l thn phận bị đ hộ xm lược. xem mấy nước đấy thế no. khng khủng bố th cũng loạn lạc. thời sự ngy no chả nhắc đến mấy nước ny. binh biến suốt đấy thi.
    cứ vo mấy bi kiểu như thế ny l gặp ngay một cơ số những người bất mn haha. buồn cười thật. bc Chấn cứ cu những bi viết về kinh tế c vẻ hay hay l lại phải đưa bi về lầm đường lạc lối. bc mong muốn j vậy haha

  36. 36

    psonkhanh said,

    To: salem
    Bạn cn trẻ qu, chưa ra trường m đ mang tư tưởng AQ rồi, khng dm nhn thẳng vo sự yếu km của mnh. Thế bạn muốn so snh với HQ th cũng được chứ sao, VN ta với HQ by giờ ta hơn họ ci g no? Hy chấp nhận mnh yếu km để c ch sức mạnh vươn ln, lớp trẻ m AQ qu như bạn, lc no cũng tm cch để giải thch cho sự yếu km để tự trấn an v tự thỏa mn mnh th đng lo qu bạn .

    Bạn ni về bất ổn ở Phi v Indo, ti ni với bạn VN mnh m 1 vi năm nữa giữ được như họ l điều khng dễ đu bạn . Bạn nhn cc vụ Thi H, Nh Chung hiện nay đi, bạn sẽ thấy những nguy cơ của bạo loạn n như thế no. Bạn chỉ xem hiện nay ta hơn 2 nước ny ci g no?

    Bạn hỏi bc Chấn muốn g, bạn cứ đọc kỹ những bi của bc ấy một cch khch quan bạn sẽ hiểu được thi. Chc bạn ra trường với 1 nhận thức tốt hơn, đừng AQ đến thế.

  37. 37

    Anonymous said,

    @: salem
    Bạn đ đặt cu hỏi “ko hiểu hay ko chịu hiểu” lm cho ti cũng c cu hỏi tương tự dnh cho bạn. Bạn thật sự ko hiểu hay ko chịu hiểu sự thật đang diễn ra từng ngy trn đất nước VN thn yu lẫn tinh thần của chng ti trao đổi trn blog ny.
    Mọi sự việc trn đời ny đều chỉ l tương đối bởi v đu c 2 nước A giống y chang nhau cng tồn tại trn tri đất để m c thể cho bạn đưa ra lm v dụ so snh v ko cho l n khập khiễng. Bạn đ ni nước Nhật c nền tảng th mới c sức đi xm chiếm nước khc ? Nhật ko c ti nguyn thin nhin l điều ko phải bn ci g. Vậy nền tảng của Nhật l từ đu ra? Chẳng lẽ VN ko đi chiếm nước khc ở thời điểm đ l v ko c nền tảng, v do vậy m đnh chịu cho người khc đến dy xo? VN c ngy 2/9/1945 đ l từ đu? Đảng CS lnh đạo nng dn tay ko đi bắt giặc để giải phng chắc? V dn VN chắc l một đội qun được đo tạo chnh qui lắm mới đuổi được đế quốc Php, qun phiệt Nhật? Bạn xem kỹ lại lịch sử đi, ngay cả sch lịch sử của VN đấy, đồng thời chịu kh vận động đầu c một t để c cu trả lời thỏa đng.
    Ci chng ti quan tm l tinh thần dn tộc trong mọi hon cảnh tốt lẫn xấu, tầng lớp được xem l lnh đạo đầu đn c đủ tm lẫn tầm để vực dậy đất nước từ ngho đi, mất mt hay ko.
    Bạn lại cn bảo kỳ vọng qu lớn ? Vậy theo bạn cứ để cho đất nước như hiện nay l ổn rồi? Kiểu suy nghĩ thiếu cầu thị như bạn rất ph hợp với kiểu trị ngu dn của những kẻ cơ hội. Ti nghĩ bạn c thể chưa l thnh vin trong đm cơ hội đ nhưng với cch của bạn thể hiện th ti cho rằng bạn sẽ sớm gia nhập thi.
    Bạn lại cn bảo cc nước xung quanh ko khủng bố th cũng loạn lạc, vậy VN th ko c chắc? Hay bạn cho rằng khi no động binh th mới c loạn lạc? C đnh bom th mới l khủng bố? Bạn c ngy thơ đến mức nghĩ như vậy ko? Cũng đầy cc sự kiện xảy ra đấy chỉ l bị biến tướng dưới một lớp mnh thưa của chnh quyền độc đảng. Ti e l bạn khng nhn nhận cũng ko chịu nhn nhận bằng tất cả lương tri của mnh.
    Bạn gặp ngay một cơ số những người bất mn v bạn thấy buồn cười? Tiếc qu, c lẽ mắt bạn bị cận thị v chỉ số IQ cũng ko cao nn nhn thấy qu ngắn cũng như ko nghĩ xa hơn được. Ko phải bạn đi con đường khc th c thể cho rằng người ta lầm đường lạc lối. Cứ cho rằng chng ti bất mn thật sự, nhưng chưa chắc l chng ti bất ti v bất nhn.
    Chẳng ai hủy diệt nổi ci chế độ ‘dị nhn’ ny bằng chnh những tư tưởng lnh đạo ‘sng suốt’ đang cố km dy cương con ngựa kinh tế-xả hội bất kham ngy một lồng ln dữ dội. Lưới trời lồng lộng nhưng kh thot. Gieo nhn no gặt quả nấy.
    Ti thiết nghĩ mnh chỉ cần ni đến thế thi, hy vọng bạn sớm hiểu ra vấn đề v lm được nhiều việc c ch.

  38. 38

    Muối said,

    “nếu như v một chiến cng no đ m knh trọng người khng c tr sng suốt để hiểu bản chất con người khng thể sống hạnh phc với chủ nghĩa CS, một người khng c đức để biết tn trọng v đn p tư tưởng người khc th c l qu “rộng lượng” khng cần thiết chăng? Cũng như Du cũng c ti điều binh khiển tướng, mưu lược hơn người chẳng km Lượng, nhưng Du tr khng sng, đức khng cao bằng Lượng. Thử hỏi giữa Du v Lượng ta nn knh ai hơn?”

    Ti đồng quan điểm với Nhi . Người c ĐỨC l người đng knh trọng . Họ thực sự tn trọng con người , yu thương con người , họ trung thực , khng chấp nhận xy dựng bất kỳ điều g trn nền tảng giả dối .

    C hai quan điểm , quan điểm thứ nhất :”Cứu cnh biện minh cho phương tiện”. Người chọn quan điểm ny chấp nhận lm mọi cch (do đ coi chuyện lừa gạt người khc l bnh thường )với l do cần để đạt mục đch . V những người khng chấp nhận quan điểm đ .

    Cứ nhn lại xem , chẳng c g xy dựng trn sự giả dối m vững bền , tốt lnh được .

  39. 39

    Muối said,

    Những người bắt b mẹ giết đứa con vi thng tuổi cũng l những người được đo tạo sống theo kiểu “cứu cnh biện minh cho phương tiện” .

  40. 40

    Du Lam said,

    Hoặc chng ta những “sinh linh” Việt nam đang tồn tại trong nước l con người. Hoặc những ai khng đang sống trn mnh đất nầy l con người.Đ l điều m mấy hm nay ở Việt nam trn cc phương tiện thng tin đưa về những hội thảo về Tuyn ngn nhn quyền nhn 60 năm. Ci chnh l hầu hết những diễn giả đều ni rằng Nhn quyền ở nước ta khc với nơi khc trn hnh tinh. Từ ngữ mỗi người ni mỗi khc nhưng chnh đều l một khun. Ci khun nầy ai lm ra m bản sao khng hề sai d n khng đng với tinh thần của bản tuyn ngn nầy?

  41. 41

    Du Lam said,

    Cu chuyện về người mẹ VN trong chiến tranh của anh Chấn, ti đau xt cho dn tộc, nhưng ti cho l người mẹ ấy khng phải d man, mất tnh người m l sng suốt rất tnh người. Chng ta đ v đang sống ở đy trn đất nước nầy v chứng kiến biết bao thứ. Trước bao nhiu họng sng cng ở đ, em b khc họ phải chết, th chắc nếu người mẹ tự chọn l sản phẩm của mnh nặn ra phải chnh tay mnh chứ quyết khng để cho người khc lm m khng cản được v c thể phải chết theo v những họng sng ấy.Người ta đang lm mọi cch để bịt mồm cả dn tộc cn được, em b ấy c đng g?

  42. 42

    Mr Cool said,

    Việc phn xt cng lao của Bc l một cu chuyện của lịch sử v của c nhn mỗi người. Với ti Bc vẫn l một hnh tượng lớn của dn tộc mặc d Bc cũng l một con người cũng c lc sai lầm, chnh Đảng đ cố tnh vẽ ln hnh tượng thần thnh của Bc chứ thực sự ti tin Bc cũng ko muốn như vậy.
    Hi cn nhỏ ti cảm thấy tự ho về 2 cuộc chiến thần thnh của đất nước chống giặc ngoại xm nhưng đến by giờ th ti thực sự nghi ngờ 2 cuộc chiến v nghĩa đ. Trong gia đnh ng nội, ng ngoại ti l những người thực sự v nước qun thn với l tưởng cch mạng v cng mạnh mẽ; cc ng đ hy sinh cả tuổi thanh nin ngoi chiến trường m ngay cả tn những đứa con của ng cũng l những dấu tch đnh giấu con đường cch mạng của ng. Gia ti ng để lại cho con chu khi ng về gi l những bằng khen những huy chương v những căn bệnh do di tch chiến tranh để lại; c cu chuyện đau xt l khi ng ng quỵ bởi những căn bệnh ấy v đi khm xt nghiệm thương tch th người ta đ đi tiền để ng được cng nhận l thuơng binh; ng đ ko bao giờ chấp nhận điều đ.
    ” Tất cả mọi người sinh ra đều c quyền bnh đẳng…” đ l tư tưởng vĩ đại của những người sng lập nước Mỹ vĩ đại, cho đến ngy nay tuyn ngn đ v hiến php Mỹ vẫn c sức sống mnh liệt v thể hiện đc tnh đng đắn v dn chủ của n. Chnh v vậy nước Mỹ đ pht triển vượt bậc như ngy nay.
    Cn trong ci lnh thổ VN ny con người ta đang phải chịu đựng sự bất cng, nhn dn đang phải đấu tranh trong một trận chiến ko cn sức để bảo vệ những quyền cơ bản nhất của con người. Đng như tc giả của bi viết c đề cập, chỉ khi gi trị v tự do của con người được tn trọng mới giải phng năng lực của nhn dn đưa đất nước tiến ln.

  43. 43

    Anonymous said,

    Xin cm ơn tc giả đ c bi viết rất hay v đng với những suy nghĩ của ti v cc bạn ti.Ti cũng c trao đổi với những người bạn thn sau khi đọc bi bo b mẹ giết con để bảo vệ cn bộ cch mạng v so snh với nội dung phim Giải cứu binh nh Ryan. Chng ti rất xc động với tnh nhn văn của bộ phim v ngược lại, v cng bức xc v căm phẩn khi đọc bi bo ni về b mẹ tự tay giết đứa con đẻ của mnh để bảo vệ cn bộ cch mạng. Tại sao lại phải giết con mnh trong khi vẫn c nhiều cch khc để đứa b khng thể khc, chẳng hạn: bịt miệng hay lm cho đưa b bất tỉnh. Điều ny cho thấy sự thiễn cận, ngu ngốc của b mẹ v thể hiện r sự hn nht v tn nhẫn của những người tự gọi l cn bộ cch mạng đang trốn nơi đ: Họ sẵn sng hy sinh mạng sống người v tội để bảo vệ mạng sống của họ. Trong khi, lẽ ra họ phải l những người phải hy sinh tnh mạng để bảo vệ nhn dn. Tại sao họ khng dũng cảm chiến đầu (họ c sng trong tay cơ m) m phải trốn chui trốn lủi dưới hầm vậy? C lẽ họ viện l do l để bảo ton lực lượng chăng. Nếu cn bộ no m cũng hn nht như đm ny th cn ai chiến đấu. tại sao họ khng dm chiến đấu như những đồng đội khc d bị đối phương bao vy với qun số đng đảo gấp nhiều lần họ vẫn dũng cảm chiến đấu? R l một lũ hn nht! Thm nữa, khng phải quơ đũa c nắm, chứ ti thấy dn Ty phương họ c thức tn trọng mạng sống con người hơn dn chu chng ta. Chỉ xem qua việc số người chết v tai nạn giao thng ở VN cho thấy tự chng ta đ xem rẻ mạng sống của mnh như thế no rồi, th ni g đến việc tn trọng mạng sống của người khc!


Comment RSS · TrackBack URI

Leave a reply to Anonymous Cancel reply